07-12-2021, 11:46 AM
Mayamatam मयमतम्
TREATISE OF HOUSING, ARCHITECTURE AND ICONOGRAPHY
by bruno dagens, Authentic book on ancient vastu sastra
दशमोऽध्यायः
CHAPTER 10 : TOWNS
[ नगरविधानम् ]
नगरादीनां मानं विन्यासं च क्रमादहं वक्ष्ये ।
[ नगरमानम् ]
आद्यं धनुषां त्रिशतं तस्माच्छतदण्डवर्धनादुपरि ॥ १ ॥
साष्टकसप्ततिभेदाश्चाष्टसहस्रान्तकं यावत् ।
नगराणां विपुलं हि प्रोक्तं पूर्वोक्तमानेन । २
शतदण्डादिदशद्धर्या त्रिःसप्तत्रिशतदण्डान्तम् ।
क्षुद्राणामिदमुदितं नगराणामेव सर्वेषाम् ॥ ३
उत्कृष्टपुरपरिधिर्नृपतेर्यष्टिद्विरष्टसाहस्रैः ।
चातुःसहस्रकान्तं पञ्चशतोनाद्धि' पञ्चपञ्चधा मानम् ॥ ४ ॥
त्रिशतादिचतुःशतकं यावद् वृद्ध्या तु विंशतिभिः ।
षड्विधमुक्तं खेटं श्रेष्ठे मध्ये परे विपुलम् ॥ ५॥
तस्मात् त्रिरष्टवृद्ध्या द्रोणमुखे॰ पञ्चधा मानम्।
षण्णवतिचतुःशतकं यावत् तावत्तु विस्तारम् ॥ ६ ॥
द्विशतादि चतुःशतकं यावत् पञ्चाशदभिवृद्ध्या ।
'पञ्चप्रमाणमेवं खर्वटविस्तार उद्दिष्टः ॥ ७ ॥
“द्विशतादिपङ्क्तिवृद्ध्या चत्वारिंशत्रिशतदण्डं स्यात्
"यावन्निगमे विपुलाः प्रोक्तास्त्रिःपञ्चभेदाश्च ॥ ८ ॥
शतदण्डे शतवृद्ध्या पञ्चशतं यावदुद्दिष्टम् ।
स्यात् कोत्मकोलकानां विपुलं पञ्चैव भेदेन ॥ ९ ॥
तावन्मानं प्रोक्तं पुरविपुले सूरिभिः प्राज्ञैः ।
यावत् पञ्चशतान्तं त्रिशतादारभ्य सप्तधा मानम् ॥ १० ॥
पञ्चाशद्धनुवृद्ध्या विपुलं कथितं विडम्बस्य ।
"प्रागुपदिष्टं मानं ह्येतन्मानं तु वैतेषाम् ॥ ११ ॥
द्विगुणं त्रिपादमर्धं पादं तेषां मुखायतं विपुलात् ।
विपुले तु षडष्टांशे भागेनैकेन वायतं पुरतः ॥ १२ ॥
[ वप्रविधानम् ]
चतुरश्रमायताश्रं वृत्तं वृत्तायतं च पुनः ।
स्याद् गोलवृत्तमेवं" वप्राकारास्तु' पञ्चैव ॥ १३ ॥
पङ्क्त्यष्टसप्तपञ्चक चतुरंशैस्तत् कृते" विपुले ।
मुनिरसशरयुगशिखिभि”र्भागैर्वप्रावधिः प्रोक्तः ॥ १४ ॥
द्वित्रिचतुर्हस्तं स्याद् विपुलं सालस्य तुङ्गे तु ।
सप्तदशैकादशभिर्हस्तैरग्रं त्र्यंशोनम् ॥ १५ ॥
परितः परिखा बाह्येऽबाह्ये देवालयादीनि ।
[ वर्ज्यस्थानानि ]
पेचकभागाद्यासनभागान्तं चण्डितं प्रोक्तम् ॥ १६ ॥
सूत्रादीन्यथ विषमस्थानानि च वर्जयेन्मतिमान् ।
[ मार्गाः ]
प्रागुदगग्रं मार्गं तत्र यथेष्टं न्यसेद् विधिना ॥ १७ ॥
दण्डादिसप्तदण्डं यावद्” दण्डार्धवृद्ध्या तु।
मार्गविशालाश्चैते त्रयोदशभेदाः समुद्दिष्टाः ॥ १८ ॥
TOWNS
Now I give the dimensions of towns followed by their plans.
Dimensions of towns
Going from three hundred poles up to eight thousand by successive increments of one hundred poles, seventy-eight widths are obtained for towns. Going from a hundred poles up to three hundred by successive increments of ten poles, twenty-one (widths) for very small towns are obtained.
The surrounding wall of the largest capital city measures sixteen thousand poles, diminishing to four thousand poles by successive reductions of five hundred poles gives twenty-five (possible perimeters for capitals).
la Going from three hundred poles to four hundred by successive incre ments of twenty poles, gives the widths of the six types of kheta: two superior, two medium and two inferior. From (four hundred poles) to four hundred and ninety-six there are six (possible) widths for dronamukha. From two hundred poles to four hundred by successive increments of fifty poles there are five possible widths for kharvata. From two hundred poles to three hundred and forty by successive increments of ten poles gives fifteen possible widths for nigama. From one hundred to five hundred poles by successive increments of one hundred poles gives five (possible) widths for kotmakolaka and, according to the sages, these widths apply to the pura as well. The width of vidamba goes from two hundred to five hundred poles giving seven possible widths with a difference of fifty poles between each.
The dimensions having been indicated, here are the proportions: the length is double the width or one and a quarter times it, otherwise the length exceeds the width by a sixth or an eighth.
The surrounding wall Square, rectangular, round, elliptical or perfectly circular, such are the five layouts for the walls. Their lengths may be seven-tenths, six eighths, five-sevenths, four-fifths or three-fourths of the perimeter (of the town?)."
The thickness of the (bottom of the) wall is two, three or four cubits; its height is seven, ten or eleven cubits: its thickness at the top is two thirds what it is at the bottom. There is a moat all around the exterior and inside are the temples...etc.
Places to be avoided
Diagrams such as pecaka (with four squares) or asana (with a hundred squares) or those between them should be used; the sage must avoid (building) on their lines and on other forbidden places.7
Streets
A street should be planned there, or wherever desired, but starting at the north (or at the) east and according to the rules. From one pole to seven by successive increments of half a pole, there are thirteen (possible) breadths for the streets.
TREATISE OF HOUSING, ARCHITECTURE AND ICONOGRAPHY
by bruno dagens, Authentic book on ancient vastu sastra
दशमोऽध्यायः
CHAPTER 10 : TOWNS
[ नगरविधानम् ]
नगरादीनां मानं विन्यासं च क्रमादहं वक्ष्ये ।
[ नगरमानम् ]
आद्यं धनुषां त्रिशतं तस्माच्छतदण्डवर्धनादुपरि ॥ १ ॥
साष्टकसप्ततिभेदाश्चाष्टसहस्रान्तकं यावत् ।
नगराणां विपुलं हि प्रोक्तं पूर्वोक्तमानेन । २
शतदण्डादिदशद्धर्या त्रिःसप्तत्रिशतदण्डान्तम् ।
क्षुद्राणामिदमुदितं नगराणामेव सर्वेषाम् ॥ ३
उत्कृष्टपुरपरिधिर्नृपतेर्यष्टिद्विरष्टसाहस्रैः ।
चातुःसहस्रकान्तं पञ्चशतोनाद्धि' पञ्चपञ्चधा मानम् ॥ ४ ॥
त्रिशतादिचतुःशतकं यावद् वृद्ध्या तु विंशतिभिः ।
षड्विधमुक्तं खेटं श्रेष्ठे मध्ये परे विपुलम् ॥ ५॥
तस्मात् त्रिरष्टवृद्ध्या द्रोणमुखे॰ पञ्चधा मानम्।
षण्णवतिचतुःशतकं यावत् तावत्तु विस्तारम् ॥ ६ ॥
द्विशतादि चतुःशतकं यावत् पञ्चाशदभिवृद्ध्या ।
'पञ्चप्रमाणमेवं खर्वटविस्तार उद्दिष्टः ॥ ७ ॥
“द्विशतादिपङ्क्तिवृद्ध्या चत्वारिंशत्रिशतदण्डं स्यात्
"यावन्निगमे विपुलाः प्रोक्तास्त्रिःपञ्चभेदाश्च ॥ ८ ॥
शतदण्डे शतवृद्ध्या पञ्चशतं यावदुद्दिष्टम् ।
स्यात् कोत्मकोलकानां विपुलं पञ्चैव भेदेन ॥ ९ ॥
तावन्मानं प्रोक्तं पुरविपुले सूरिभिः प्राज्ञैः ।
यावत् पञ्चशतान्तं त्रिशतादारभ्य सप्तधा मानम् ॥ १० ॥
पञ्चाशद्धनुवृद्ध्या विपुलं कथितं विडम्बस्य ।
"प्रागुपदिष्टं मानं ह्येतन्मानं तु वैतेषाम् ॥ ११ ॥
द्विगुणं त्रिपादमर्धं पादं तेषां मुखायतं विपुलात् ।
विपुले तु षडष्टांशे भागेनैकेन वायतं पुरतः ॥ १२ ॥
[ वप्रविधानम् ]
चतुरश्रमायताश्रं वृत्तं वृत्तायतं च पुनः ।
स्याद् गोलवृत्तमेवं" वप्राकारास्तु' पञ्चैव ॥ १३ ॥
पङ्क्त्यष्टसप्तपञ्चक चतुरंशैस्तत् कृते" विपुले ।
मुनिरसशरयुगशिखिभि”र्भागैर्वप्रावधिः प्रोक्तः ॥ १४ ॥
द्वित्रिचतुर्हस्तं स्याद् विपुलं सालस्य तुङ्गे तु ।
सप्तदशैकादशभिर्हस्तैरग्रं त्र्यंशोनम् ॥ १५ ॥
परितः परिखा बाह्येऽबाह्ये देवालयादीनि ।
[ वर्ज्यस्थानानि ]
पेचकभागाद्यासनभागान्तं चण्डितं प्रोक्तम् ॥ १६ ॥
सूत्रादीन्यथ विषमस्थानानि च वर्जयेन्मतिमान् ।
[ मार्गाः ]
प्रागुदगग्रं मार्गं तत्र यथेष्टं न्यसेद् विधिना ॥ १७ ॥
दण्डादिसप्तदण्डं यावद्” दण्डार्धवृद्ध्या तु।
मार्गविशालाश्चैते त्रयोदशभेदाः समुद्दिष्टाः ॥ १८ ॥
TOWNS
Now I give the dimensions of towns followed by their plans.
Dimensions of towns
Going from three hundred poles up to eight thousand by successive increments of one hundred poles, seventy-eight widths are obtained for towns. Going from a hundred poles up to three hundred by successive increments of ten poles, twenty-one (widths) for very small towns are obtained.
The surrounding wall of the largest capital city measures sixteen thousand poles, diminishing to four thousand poles by successive reductions of five hundred poles gives twenty-five (possible perimeters for capitals).
la Going from three hundred poles to four hundred by successive incre ments of twenty poles, gives the widths of the six types of kheta: two superior, two medium and two inferior. From (four hundred poles) to four hundred and ninety-six there are six (possible) widths for dronamukha. From two hundred poles to four hundred by successive increments of fifty poles there are five possible widths for kharvata. From two hundred poles to three hundred and forty by successive increments of ten poles gives fifteen possible widths for nigama. From one hundred to five hundred poles by successive increments of one hundred poles gives five (possible) widths for kotmakolaka and, according to the sages, these widths apply to the pura as well. The width of vidamba goes from two hundred to five hundred poles giving seven possible widths with a difference of fifty poles between each.
The dimensions having been indicated, here are the proportions: the length is double the width or one and a quarter times it, otherwise the length exceeds the width by a sixth or an eighth.
The surrounding wall Square, rectangular, round, elliptical or perfectly circular, such are the five layouts for the walls. Their lengths may be seven-tenths, six eighths, five-sevenths, four-fifths or three-fourths of the perimeter (of the town?)."
The thickness of the (bottom of the) wall is two, three or four cubits; its height is seven, ten or eleven cubits: its thickness at the top is two thirds what it is at the bottom. There is a moat all around the exterior and inside are the temples...etc.
Places to be avoided
Diagrams such as pecaka (with four squares) or asana (with a hundred squares) or those between them should be used; the sage must avoid (building) on their lines and on other forbidden places.7
Streets
A street should be planned there, or wherever desired, but starting at the north (or at the) east and according to the rules. From one pole to seven by successive increments of half a pole, there are thirteen (possible) breadths for the streets.