Purusharth Siddhi Upay

पुरुषार्थ सिद्धयुपाय

रचयिता – श्रीअमृतचन्द्राचार्य

मङ्गला संस्कृत टीका – मुनि प्रणम्यसागर (संघस्थ : आचार्य विद्यासागर)

और ‘भावप्रकाशनी’ हिंदी टीका पं० मुन्नालाल रांधेलीय वर्णी

ओंकारं बिन्दुसंयुक्तं नित्यं ध्यायन्ति योगिनः कामदं मोक्षदं चैव ॐकाराय नमो नम: ॥1॥ अविरलशब्दघनौघप्रक्षालितसकलभूतलकलंका मुनिभिरूपासिततीर्था सरस्वती हरतु नो दुरितान् ॥2॥

अज्ञानतिमिरान्धानां ज्ञानाञ्जनशलाकया चक्षुरुन्मीलितं येन तस्मै श्रीगुरवे नम: ॥3॥

गाथा 1 ( Gatha 1 )

तज्जयति परं ज्योति: समं समस्तैरनन्तपर्यायै: । दर्पणतल इव सकला प्रतिफलति पदार्थमालिका यत्र ॥1॥

गाथा 2 ( Gatha 2 )

परमागमस्य जीवं निषिद्धजात्यन्ध सिन्धुरविधानम्‌ । सकलनय विलसितानां विरोधमथनं नमाम्यनेकान्तम् ॥2॥

गाथा 3 ( Gatha 3)

लोकत्रयैकनेत्रं निरूप्य परमागमं प्रयत्नेन । अस्माभिरुपोद्‌ध्रियते विदुषां पुरुषार्थसिद्ध्युपायोऽयम्‌ ॥3॥

गाथा 4 ( Gatha 4 )

मुख्योपचार विवरण निरस्तदुस्तरविनेय दुर्बोधा: । व्यवहार निश्चयज्ञा: प्रवर्तयन्ते जगति तीर्थम् ॥4॥

गाथा 5 ( Gatha 5 )

निश्चयमिह भूतार्थं व्यवहारं वर्णयन्त्यभूतार्थम्‌ । भूतार्थबोधविमुख: प्राय: सर्वोऽपि संसार: ॥5॥

गाथा 6 | Gatha 6

अबुधस्य बोधनार्थं मुनीश्वरा: देशयन्त्यभूतार्थम्‌ । व्यवहारमेव केवलमवैति यस्तस्य देशना नास्ति ॥6॥

गाथा 7 | Gatha 7

माणवक एव सिंहो यथा भवत्यनवगीत सिंहस्य । व्यवहार एव हि तथा निश्चयतां यात्यनिश्चयज्ञस्य ॥7॥

गाथा 8 | Gatha 8

व्यवहारनिश्चयौ य: प्रबुध्य तत्त्वेन भवति मध्यस्थ: । प्राप्नोति देशनाया: स एव फलमविकलं शिष्य: ॥8॥

गाथा 9 | Gatha 9

अस्ति पुरुषश्चिदात्मा विवर्जित: स्पर्शगन्धरसवर्णै: । गुणपर्ययसमवेत: समाहित: समुदयव्ययध्रौव्यै: ॥9॥

गाथा 13

परिणममानस्य चितश्चिदात्मकै: स्वयमपि स्वकैर्भावै: । भवति हि निमित्तमात्रं पौद्‌गलिकं कर्म तस्यापि ॥13॥

Purushartha Siddhi Upay – Shri Amritchandracharya

Mangala Sanskrit Tika – : Muni Pranamya Sagar (Under Acharya Vidyasagar), and Hindi tika by Pandit Munnalal Randheliya Varni.

“The yogis constantly meditate on Om, which is combined with the dot (bindu). It grants both desires and liberation. Salutations to that Omkara!”

“May the goddess Saraswati, who is revered by the sages and purifies the entire world with the flood of her unbroken stream of sound, remove all our sins.”

“Salutations to the revered Guru, who has opened the eyes of those blinded by the darkness of ignorance with the collyrium stick of knowledge.”

Download PDF

Purusharth-Siddhi-Upay-Muni-Shri-Pranamya-Sagar.pdf

गाथा 1 | Gatha1 | गाथा 2 | Gatha2 | गाथा 3 | Gatha 3 | गाथा 4 | Gatha 4 | गाथा 5 | Gatha 5 | गाथा 6 | Gatha 6 | गाथा 7 | Gatha 7 | गाथा 8 | Gatha 8 | गाथा 9 | Gatha 9

पुरुषार्थ सिद्धयुपाय स्वाध्याय